Nu het einde van 2022 nadert, zijn velen onder ons blij dat een van de moeilijkste jaren uit onze recente geschiedenis achter de rug is. Niet alleen heeft een meerderheid van de instrumentengroepen verwoestende verliezen geleden, maar ook werd de wereld geteisterd door een op hol geslagen inflatie, energieonzekerheid en breuken in de toeleveringsketen. Vrijwel alle risicovolle activa hebben een vrije val gemaakt, waarbij vooral tech-aandelen en crypto zwaar zijn getroffen.
De gas- en olieprijzen zijn tot een onhoudbaar niveau gestegen, net als de prijzen van de meeste dagelijkse basisproducten. De gevolgen waren nog dramatischer voor de Europeanen: de euro en het Britse pond verloren veel terrein ten opzichte van de dollar. Zelfs goud is relatief vlak gebleven, gelet op de omvang van het economische bloedbad. Dus, wat waren de mechanismen achter deze treurige marktsituatie en zal 2023 eindelijk wat broodnodige verlichting brengen voor geplaagde handelaren en beleggers over de hele wereld?
De balans opmaken van de schade
Het is geen geheim dat aandelen sinds november 2021 aan het dalen zijn. Maar terwijl velen een kortstondige correctie verwachtten, hebben de aandelen de afgelopen twaalf maanden de verwachtingen getrotseerd en zijn ze zelfs steeds lager uitgekomen. De belangrijkste Amerikaanse index, de S&P 500, is sinds het begin van het jaar gemiddeld 15% gedaald, terwijl de technologie-index Nasdaq in dezelfde periode met bijna 25% is gedaald. Voor individuele bedrijven waren de verliezen exponentieel hoger. Neem bijvoorbeeld de favorieten van 2021 Tesla (TSLA), Netflix (NFLX) en PayPal (PYPL), die allemaal met meer dan 50% zijn gedaald op jaarbasis.
Hoewel het gemakkelijk is om in paniek te raken bij dergelijke dalingen, is het eigenlijk volkomen normaal in tijden van economische moeilijkheden zoals deze. In deze onzekere tijden hebben we inderdaad een algemene vlucht voor risico's gezien en het is niet verwonderlijk dat de meest overgewaardeerde aandelen het zwaarst hebben geleden. De recente oplevingen van zowel indexen als individuele aandelen in het afgelopen kwartaal, in combinatie met de recente bevestiging van vice-president Luis de Guindos van de ECB dat de inflatie afneemt, zouden erop kunnen wijzen dat er al een bodem is bereikt. Zo zouden beleggers die tijdens de bearmarkt van 2022 aan dollar-cost averaging hebben gedaan in het nieuwe jaar wel eens de vruchten kunnen plukken.
De grote bevriezing van crypto
In het licht van de hierboven besproken vlucht voor risico's is het nauwelijks shockerend dat cryptovaluta dit jaar de meest rampzalige dalingen van alle activacategorieën hebben laten zien. Zowel Bitcoin als Ethereum zijn nu gemiddeld 75% gedaald ten opzichte van hun hoogtepunten en sommige minder bekende munten en tokens hebben in dezelfde periode meer dan 90% van hun waarde verloren. Om nog maar te zwijgen van enkele naar buiten toe veelbelovende projecten die samen met miljarden aan investeerdersgeld volledig zijn verdwenen, zoals Terra en FTX. Zoals gezegd is het heel normaal dat de meest volatiele en inherent risicovolle instrumenten het meest verliezen in onzekere markten. Dit mag beleggers er niet van weerhouden om cryptovaluta aan te houden voor de lange termijn.
Maar het meest verontrustende aspect van deze cryptowinter zijn misschien wel de massale faillissementen van de al te veel overgewaardeerde openbare miners. Compute North is een bekende naam die al weg is en Core Scientific staat op de rand van de afgrond. Nadat ze al hun muntreserves hebben verkocht om het licht aan te houden, worden ze nu gedwongen om state-of-the-art ASIC's te verkopen tegen een fractie van hun kosten, tot vreugde van hun beter gekapitaliseerde collega's. Maar als het kaf eenmaal van het koren is en de beloningen beginnen te stijgen, zou 2023 zeker nieuwe hoogtepunten in de digitale activa kunnen opleveren. Volgens Huobi Global zou BTC tegen maart 2023 een bodem van $15.000 moeten bereiken, wat de weg vrijmaakt voor een nieuwe stap omhoog in de laatste drie kwartalen van het jaar.
Speelse Forex
De hoge volatiliteit van crypto is goed gedocumenteerd, maar van traditionele valuta's wordt verwacht dat ze een zo stabiele en voorspelbare activacategorie zijn als maar kan. In 2022 werd die trend goed en wel doorbroken toen fiat een van zijn meest chaotische jaren ooit beleefde. EUR/USD daalde voor het eerst in 20 jaar onder de pariteit, terwijl de waarde van de dollar steeg ten opzichte van een meerderheid van de belangrijkste valuta ter wereld. Inflatie was uiteraard een belangrijke factor in dit ongewone scenario, maar het effect ervan werd nog versterkt door de toegenomen vraag naar dollars in het licht van de dubbele liquiditeits- en energiecrisis. De greenback is nog steeds de reservevaluta van de wereld en marktdeelnemers hebben de neiging er in moeilijke tijden naar toe te trekken. Om nog maar te zwijgen van het feit dat de wereldwijde oliehandel in USD plaatsvindt.
Er wordt veel gesproken over het feit dat het drukken van geld door de Fed de dollar devalueert, maar de waarheid is dat dit geld nooit in de reële economie terechtkomt en dus weinig effect heeft op de feitelijke USD-voorraad. Anderzijds heeft de vraag naar onderpand in de vorm van kortlopend schatkistpapier uit de miljardenmarkt voor derivaten de waarde van de Amerikaanse nationale munt aanzienlijk opgedreven. Nu de Fed zich bezighoudt met de druk van de vraag via scherpe renteverhogingen en de verwachte verschuiving van futures en opties naar fysieke effecten in 2022, zou het komende jaar moeten worden gekenmerkt door een normalisering van de EUR/USD- en GBP/USD-crosskoersen. De zes- tot twaalfmaandenvooruitzichten voor EUR/USD van Citibank staan op $1,05 en stijgen naar een veel vertrouwdere $1,10 op de lange termijn.
Heeft goud zijn glans verloren?
Sinds 2020, net na de pandemie, hebben analisten overal goud getipt voor betere prestaties. Dat is logisch, toch? Moeilijke tijden en economische pijn zijn bijna altijd een zegen geweest voor het gele metaal. Het enige dat nog winstgevender is gebleken, zijn periodes van hyperinflatie. Dus, toen de prijsdruk dit jaar de 10% bereikte, konden de goudwolven enorme winsten in edele metalen verwachten. Maar ondanks een relatief positief eerste kwartaal kwam goud in de laatste maand van 2022 op precies hetzelfde niveau ($1800 per Troy ounce) als 12 maanden geleden.
Wat is de reden voor deze magere prestatie? Het komt natuurlijk allemaal door de dollar. Omdat goudprijzen in USD worden genoteerd, lijkt het alsof het metaal het hele jaar door vlak is verhandeld. Als we echter de oppervlakte bestuderen, zien we dat de inflatie betekent dat de dollar op jaarbasis met ongeveer 10% is gestegen. Daardoor kunnen we zeggen dat goud ook ongeveer hetzelfde heeft gewonnen. We weten dat het verwarrend is. Maar als we naar de prijs per gram in euro's kijken, wordt het beeld veel duidelijker. De spotprijzen in Europa stijgen met bijna 8% van €50,49 naar €54,53. Als zodanig heeft het goud zijn rol perfect vervuld door de koopkracht van zijn houders tijdens dit turbulente jaar in stand te houden. Analisten van Saxo hebben zelfs beweerd dat goud "door de dubbele top van $2.075 kan breken alsof er helemaal geen top was en in 2023 naar minstens $3.000 kan schieten".